Praten over problemen in de bekkenregio is voor velen nog steeds een taboe. Pijn bij het vrijen, ongewild urineverlies of een zeurend gevoel in de onderbuik; het zijn klachten die we liever voor onszelf houden. We denken vaak dat het erbij hoort, dat het vanzelf overgaat, of we schamen ons te veel om erover te praten. Toch zijn deze klachten ontzettend vaak een teken dat de spieren en gewrichten in je bekkengebied niet optimaal functioneren. En het goede nieuws is: er is in de meeste gevallen heel goed iets aan te doen. De sleutel tot herstel is vaak een bezoek aan een gespecialiseerde therapeut: de bekkenfysiotherapeut.
Maar wat is bekkenfysiotherapie precies? En, belangrijker nog, wanneer weet je of het tijd is om een afspraak te maken? Veel mensen, zowel mannen als vrouwen, lopen onnodig lang door met klachten die hun levenskwaliteit aanzienlijk verminderen. Ze vermijden sociale situaties uit angst voor urineverlies, hebben pijn die hun dagelijkse functioneren belemmert, of ervaren problemen met seksualiteit die een schaduw werpen over hun relatie. Het herkennen van de signalen is de eerste, cruciale stap naar een oplossing.
In deze uitgebreide gids doorbreken we het taboe en geven we een helder overzicht van de signalen, symptomen en aandoeningen die aangeven dat een bezoek aan de bekkenfysio een slimme zet is. We leggen uit wat je kunt verwachten tijdens een consult, wat de voordelen zijn en hoe deze gespecialiseerde zorg je kan helpen de controle over je lichaam en leven terug te krijgen.
KolvyĀ® Babyfoon Pro – Intelligente Baby Monitor
Vraag je je wel eens af in de stilte van de nacht of je baby veilig en comfortabel slaapt? Met de innovatieve Kolvy Babyfoon Pro, uitgerust met zowel een monitor als een gebruiksvriendelijke app, zijn deze zorgen verleden tijd. Deze state-of-the-art babyfoon is ontworpen om elke ouder de ultieme gemoedsrust te bieden.
Wat is een Bekkenfysiotherapeut en wat doet die precies?
Een bekkenfysiotherapeut is een fysiotherapeut die na de basisopleiding een driejarige masteropleiding heeft gevolgd, speciaal gericht op het bekkengebied. Deze therapeut is de expert op het gebied van problemen met de organen, spieren en gewrichten in de gehele bekkenregio, onderrug en buik. Dit omvat de blaas, de darmen en de geslachtsorganen.
De bekkenbodem is een groep spieren die als een soort hangmat onder in je bekken ligt. Deze spieren hebben drie belangrijke functies:
- Ondersteunen: Ze dragen de organen in de buikholte (blaas, baarmoeder en darmen).
- Sluiten: Ze zorgen ervoor dat je urine en ontlasting kunt ophouden wanneer je dat wilt.
- Openen: Ze moeten kunnen ontspannen om te kunnen plassen, ontlasten en om seksuele gemeenschap mogelijk te maken.
Problemen ontstaan vaak wanneer deze spieren te zwak zijn (hypotonie) of juist te gespannen (hypertonie). Een bekkenfysiotherapeut kan precies vaststellen waar het probleem zit en je helpen de controle en coördinatie van deze belangrijke spiergroep te herstellen.
Lees ook: Checklist voor een dagje weg met peuter
Handige link: Wanneer bekkenfysiotherapie? – Bekken Fysiotherapie
De 10 Belangrijkste Signalen om een Afspraak te Maken
Herken je een of meer van de volgende klachten? Dan is het zeer waarschijnlijk dat een bekkenfysiotherapeut je kan helpen.
1. Ongewild Urineverlies (Incontinentie)
Dit is misschien wel de bekendste reden om een bekkenfysio te bezoeken. Het komt voor in verschillende vormen:
- Stressincontinentie: Je verliest urine bij inspanning zoals hoesten, niezen, lachen, springen of tillen. Dit duidt vaak op te zwakke bekkenbodemspieren.
- Aandrangincontinentie (urge-incontinentie): Je voelt een plotselinge, hevige aandrang om te plassen en haalt het toilet net niet. Dit wordt vaak veroorzaakt door een overactieve blaas of overgespannen bekkenbodem.
- Gemengde incontinentie: Een combinatie van beide vormen.
Onthoud: Urineverlies is nooit normaal, ook niet na een bevalling of op latere leeftijd.
2. Problemen met de Stoelgang
Ook problemen met ontlasten kunnen wijzen op een disfunctionerende bekkenbodem.
- Obstipatie: Moeite hebben met ontlasten, hard moeten persen of het gevoel hebben dat de darm niet volledig leeg is. Dit kan komen door een te gespannen bekkenbodem die niet goed kan ontspannen.
- Ongewild verlies van ontlasting of windjes (anale incontinentie): Dit wijst vaak op zwakte of een slechte coördinatie van de sluitspieren.
3. Pijn in de Bekkenregio
Chronische of acute pijn in de onderbuik, het bekken, de heupen, de liezen of de onderrug zonder duidelijke oorzaak kan een signaal zijn. Dit wordt vaak veroorzaakt door een overactieve, constant aangespannen bekkenbodem (hypertonie). De spieren raken overbelast en ‘verzuren’, wat leidt tot pijn.
4. Pijn bij het Vrijen (Dyspareunie)
Pijn tijdens of na seksuele gemeenschap is een veelvoorkomend, maar vaak verzwegen probleem.
- Bij vrouwen: Pijn bij het binnendringen (penetratie) of diepe pijn tijdens het vrijen. Dit wordt heel vaak veroorzaakt door een onbewust te gespannen bekkenbodem.
- Bij mannen: Pijn in de penis, testikels of tijdens een erectie of zaadlozing. Ook dit kan een gevolg zijn van een overactieve bekkenbodem.
5. Verzakkingen (Prolaps)
Een verzakking treedt op wanneer de bekkenbodemspieren verzwakt zijn en de organen (blaas, baarmoeder of darmen) niet meer goed kunnen ondersteunen. Deze zakken dan naar beneden.
- Symptomen: Een zwaar, drukkend gevoel in de vagina of het gevoel dat er ‘een bal’ tussen je benen zit. Je kunt soms letterlijk een uitstulping voelen of zien bij de ingang van de vagina.
6. Tijdens en na de Zwangerschap
Zwangerschap en bevalling zijn een enorme belasting voor het bekken en de bekkenbodem.
- Tijdens de zwangerschap: Pijn rond het bekken en schaambeen (bekkeninstabiliteit), rugpijn of beginnend urineverlies. Een bekkenfysio kan helpen de spieren sterk en stabiel te houden en je voorbereiden op de bevalling.
- Na de bevalling: Het is sterk aan te raden om 6-8 weken na de bevalling een ‘bekkenbodemcheck’ te laten doen, zelfs als je geen klachten hebt. De therapeut kan controleren of de spieren goed herstellen en je advies geven over het veilig hervatten van sport en andere activiteiten. Dit kan latere problemen zoals verzakkingen voorkomen.
7. Vaak Moeten Plassen (Hoge Mictiefrequentie)
Moet je meer dan 8 keer per dag plassen en ook ’s nachts vaak je bed uit, terwijl je niet overdreven veel drinkt? Dit kan duiden op een overactieve blaas die getriggerd wordt door een gespannen bekkenbodem.
8. Stuitpijn (Coccygodynie)
Pijn aan je stuitje, vaak na een val of bevalling, kan chronisch worden. De bekkenbodemspieren hechten aan het stuitje, en een te hoge spanning in deze spieren kan de pijn in stand houden.
9. Voor en na Operaties in de Buik- of Bekkenregio
Operaties zoals een prostaatoperatie bij mannen, of een baarmoederverwijdering bij vrouwen, hebben een grote impact op de functie van de bekkenbodem. Begeleiding door een bekkenfysio voorafgaand aan en na de operatie kan het herstel aanzienlijk bespoedigen en complicaties zoals incontinentie helpen voorkomen.
10. Seksuele Problemen bij Mannen
Ook mannen kunnen voor diverse klachten bij de bekkenfysio terecht.
- Erectiestoornissen: Soms kan een te gespannen bekkenbodem de bloedtoevoer belemmeren die nodig is voor een erectie.
- Pijn bij of na de zaadlozing.
- Prostaatpijn (prostatitis): Een niet-bacteriële ontsteking van de prostaat wordt vaak veroorzaakt door een overactieve bekkenbodem.
“Een goede communicatie met je fysiotherapeut is essentieel voor succes.”
Interessante info: Wanneer ga je naar de bekkenfysiotherapeut?
Wat kun je Verwachten bij de Bekkenfysiotherapeut?
De drempel om een afspraak te maken kan hoog zijn, mede omdat je niet weet wat je te wachten staat. Een consult bij een bekkenfysio is echter altijd discreet en gericht op jouw comfort.
De Intake
Het eerste consult bestaat voornamelijk uit een uitgebreid gesprek. De therapeut zal veel vragen stellen over je klachten, je plas- en ontlastingspatroon, je medische geschiedenis, je levensstijl en de impact van de klachten op je dagelijks leven. Vaak wordt gevraagd om een plas- of voedingsdagboek bij te houden.
Het Onderzoek
Na de intake volgt een lichamelijk onderzoek. De therapeut kijkt naar je houding, de stand van je bekken en de beweging van je onderrug. Vervolgens kan, met jouw expliciete toestemming, een inwendig onderzoek plaatsvinden.
- Hoe werkt het? Dit onderzoek is vergelijkbaar met een bezoek aan de gynaecoloog of uroloog, maar het doel is anders. De therapeut voelt (vaginaal of anaal) naar de functie van de bekkenbodemspieren. Kun je ze bewust aanspannen? Kun je ze volledig ontspannen? Wat is de spierkracht? Is er pijn?
- Is het verplicht? Nee. Een inwendig onderzoek is niet verplicht, maar het geeft wel de meest accurate informatie. Als je dit niet wilt, zijn er ook andere methoden, zoals myofeedback, waarbij met externe elektroden de spieractiviteit wordt gemeten.
Het Behandelplan
Op basis van de intake en het onderzoek stelt de therapeut een persoonlijk behandelplan op. De behandeling bestaat zelden uit ‘kraken’ of masseren. De focus ligt op bewustwording en training. Je leert:
- Voelen waar je bekkenbodemspieren zitten.
- De spieren op de juiste manier aan te spannen en, minstens zo belangrijk, volledig te ontspannen.
- De spieren functioneel te gebruiken in het dagelijks leven (bijvoorbeeld aanspannen voordat je hoest).
- Adviezen over toilethouding, drinkgedrag en tiltechnieken.
- Oefeningen om de spieren te versterken of juist te leren ontspannen.
Conclusie: Neem de Regie Terug
Lopen met bekkenbodemklachten is als autorijden met de handrem erop. Het kost onnodig veel energie, beperkt je vrijheid en vermindert je levensvreugde. Het is een misverstand te denken dat deze klachten ‘normaal’ zijn of dat je er maar mee moet leren leven. In de overgrote meerderheid van de gevallen is er een effectieve oplossing beschikbaar.
Het herkennen van de signalen en de stap durven zetten naar een bekkenfysiotherapeut is een daad van zelfzorg. Het is investeren in je eigen gezondheid en welzijn. Of je nu een jonge moeder bent die herstelt van een bevalling, een man met onverklaarbare pijn, of iemand die al jaren last heeft van urineverlies; je hoeft het niet alleen te doen. Een bekkenfysio heeft de expertise om je te helpen de oorzaak van je klachten te achterhalen en geeft je de tools om de controle over je lichaam terug te krijgen. Wacht niet langer en neem vandaag nog de regie over je gezondheid in eigen handen.
